Kanamayı
durdurun
Trafik kazasında kanamalı bir kazazede ile karşılaşmanız mümkündür.
Kesik ve darbe sonucu oluşan yaralanmalarda yapılacak temel eylem, kanama olan
bölgeye bastırmaktır.
Steril bir gazlı bezle uygulanacak basınç, genellikle sorunu çözer. Çözemediği
durumlarda ise, yaralının yardım gelene kadar kan kaybederek şoka girmesini
önler. Ardından, kanamanın meydana geldiği yer, yukarı (göğüs
seviyesinin üzeri) kaldırılır. Turnike tavsiye edilen bir yöntem değildir.
Bu yöntem sadece kopan bir uzuv söz konusuysa denenmelidir. Turnike yapmak
yerine yaranın üzerine kalın bir petle (gazlı bez sarılmış pamuk topu)
ile bastırın ve elastik bir bandajla sarın. Tamponun arasında kalan boşluk
kan dolaşımını sağlayacak ve kangren oluşmasını önleyecektir. Bulunduğunuz
ortamda elinizin altında tıbbi malzeme yoksa, alt uzuvlarda, özellikle
bacaklardaki kanamalarda uzun kollu tişort gibi bir giysiyi ortada toplayıp,
kollarını birbirine düğümleyerek basit, ama sonuç alabileceğiniz bir
tampon malzemesi elde edersiniz.
Eğer kopan bir uzuv söz konusuysa, kopan parçanın bulunarak hastanın en
fazla dört-altı saat içinde bu parça ile birlikte bir mikro cerrahi
hastanesine ulaştırılması gerekir. Kopan uzvu, serum fizyolojik ile yıkadıktan
sonra steril bir torbaya koyun. Bu torbayı içi buz dolu ikinci bir torbanın içine
yerleştirin. Ancak bu işlemi yaparken araya bir parça gazlı bez koymayı
ihmal etmeyin.
DİKKAT
• Bunları yaparken esas olan, kopan parçayı buzların
içine doğrudan koymamaktır. Bu doku tahribatına yol açar. Torbaya rağmen
araya gazlı bez konmasında da amaç aynıdır. Kopan parçanın bozulmasını
engellemek.
• Gerek kopan uzvu, gerek koptuğu yeri yıkayacağınız
serum fizyolojiğin boşalan plastik torbası ihtiyaç duyacağınız steril
torba olarak kullanılabilir.
•Kopan parçayı steril etmek için kesinlikle üzerine tentürdiyot
veya benzer dezenfektan dökmeyin. Uzvun koptuğu yer (ayak, parmak, kol v.b.)
serum fizyolojik ile iyice yıkanır, daha sonra yaranın üzerine gazlı bez
konularak enfekte olması önlenir. (Bu işlem sırasında kesinlikle tentürdiyot
ve türevlerini kullanmayın. Dokulara zarar verebilirsiniz.) Daha sonra turnike
uygulayarak kanamayı durdurun.
• Şunu kesinlikle unutmayın. Her türlü yırtıkta ve benzer
yaralanmalarda ilk yaklaşım yara temizliğidir. Ardından lokal baskı ve
bandajla yaranın mikrop kapmasının engellenmesi gelmektedir.
Bunlar, yaygın olarak kanama durdurabilen basit çözümlerdir. İç ve dış
kanamalara ve farklı yaralara, farklı müdahale şekilleri mevcuttur. Ancak
bunların tespiti ve tedavisi bir eğitim sürecini gerektirmektedir.